Tutuklu Ekrem İmamoğlu'nun Siyasal Söylemi: El Yazısı İletiler Üzerinden Söylem ve İçerik Çözümlemesi

 

Prof. Dr. Firuz Demir Yaşamış

 

 

 

Özet

Bu araştırma, Ekrem İmamoğlu’nun tutukluluk döneminde el yazısı iletileri üzerinden söylem ve içerik çözümlemesi yaparak siyasal duruşunu, liderlik anlayışını ve krizlere yaklaşımını incelemektedir. İmamoğlu’nun demokrasi, savaşım, umut, birlik ve adalet temalarını tutarlı ve güçlü biçimde vurguladığı, söyleminin kriz dönemlerinde toplumsal moral ve dayanışma oluşturulmasında etkili bir araç olduğu belirlenmiştir. Liderlik profili, karizmatik, dönüşümcü, hizmetkar ve kriz liderliği türlerinin birleşimi olarak ortaya çıkmakta ve duygusal, empatik ve stratejik bir söylem biçemi ile desteklenmektedir. Çalışma, Türkiye siyasetinde tutuklu siyasetçilerin söylem dünyasına ilişkin özgün bir bakış açısı sunmakta ve siyasal iletişim yazınına katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Ekrem İmamoğlu, siyasal söylem, liderlik, söylem çözümlemesi, içerik çözümlemesi, kriz liderliği, Türkiye siyaseti

Abstract

This study conducts a discourse and content analysis of handwritten messages by detained politician Ekrem Imamoglu, examining his political stance, leadership style, and approach to crises. Findings reveal consistent and strong emphasis on themes of democracy, struggle, hope, unity, and justice, with discourse serving as an effective tool for building societal morale and solidarity during times of crisis. The leadership profile emerges as a hybrid of charismatic, transformational, servant, and crisis leadership styles, supported by an emotional, empathetic, and strategic communicative style. This research offers a unique perspective on the discourse of detained political figures in Turkish politics and contributes to the literature on political communication.

Key Words: Ekrem Imamoglu, political discourse, leadership, discourse analysis, content analysis, crisis leadership, Turkish politics

 

 

GİRİŞ

Türkiye siyasetinde son yıllarda yaşanan gelişmeler, demokratik kurumların işleyişi ve siyasal aktörlerin kamuoyuyla kurduğu iletişim biçimleri bakımından dikkat çekicidir. Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, siyasal kariyerinde karşılaştığı çeşitli zorluklar ve baskılarla birlikte tutuklanması süreciyle Türkiye siyasetinde önemli bir dönüm noktası oluşturmuştur. İmamoğlu’nun bu süreçte kamuoyuna yansıyan el yazısı iletileri ve açıklamaları siyasal duruşunu, krizlere karşı stratejilerini ve liderlik anlayışını anlamak açısından özgün bir kaynak oluşturmaktadır. Bu çalışma, İmamoğlu’nun tutukluluk döneminde ortaya koyduğu siyasal söylemi, el yazısı iletileri üzerinden söylem ve içerik çözümlemesi teknikleriyle incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, söz konusu iletilerin sadece içeriklerini değil aynı zamanda dilsel yapısını, tematik kodlamalarını ve toplumsal bağlamını çözümlemek, Türkiye’de demokrasi, liderlik ve siyasal direniş kavramlarının nasıl şekillendiğini ortaya koymak istenmektedir.

Araştırmanın Amacı ve Hedefi

Bu çalışma, Türkiye siyasetinde önemli bir figür olan ve siyasal baskılar sonucu tutuklanan Ekrem İmamoğlu’nun kamuoyuna yönelttiği el yazısı iletilerini kapsamlı bir söylem ve içerik çözümlemesi yöntemiyle incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, İmamoğlu’nun özgün metinleri aracılığıyla ortaya koyduğu siyasal duruşu, liderlik söylemini ve Türkiye'nin demokratikleşme süreci bağlamındaki konumlanışını anlamayı hedefler. Araştırmanın temel hedefleri İmamoğlu’nun siyasal söyleminde öne çıkan kavramları, bu kavramların metinlerdeki işlevlerini ve anlam ilişkilerini ortaya koymak ve kriz süreçlerindeki iletişim stratejilerini açığa çıkarmak ve siyasal liderlik bağlamında söylem dünyasını çözümlemektir.

Araştırma Soruları

Tutuklu Ekrem İmamoğlu’nun el yazısı iletilerinde hangi temel kavramlar ve temalar öne çıkmaktadır?

Bu kavramlar ve temalar İmamoğlu’nun siyasal duruşunu ve liderlik anlayışını nasıl şekillendirmektedir?

İmamoğlu’nun kullandığı söylemsel stratejiler Türkiye’deki demokratik ve siyasal krizlere ilişkin hangi bakış açıları sunmaktadır?

İletilerde ortaya çıkan “biz/onlar” ayrımı ve duygusal referanslar, hangi amaçlarla kullanılmaktadır?

Tutukluluk durumu İmamoğlu’nun söylem dünyasını nasıl etkilemiştir?

Mevcut Durumun Betimlenmesi

Türkiye, son yıllarda demokratik kurumların işleyişinde ve siyasal aktörlerin özgürce faaliyet göstermesinde önemli zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Siyasal kutuplaşmanın derinleştiği, yargı bağımsızlığı ve ifade özgürlüğü gibi temel demokratik hakların kısıtlandığı bir ortamda yerel yönetimler ve özellikle büyükşehir belediye başkanları önemli siyasal aktörler haline gelmiştir. Bu bağlamda, Ekrem İmamoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak Türkiye siyasetinde merkezi iktidarla sık sık karşı karşıya gelen ve geniş halk kesimleri tarafından desteklenen bir figürdür. 2025 yılında yaşanan tutuklanma süreci Türkiye siyasetinde demokratik hakların sınandığı ve iktidar-muhalefet geriliminin tırmandığı kritik bir döneme işaret etmektedir. Bu dönemde İmamoğlu’nun kamuoyuna ilettiği el yazısı iletileri siyasal duruşunun, krizlere yaklaşımının ve liderlik anlayışının özgün bir yansıması olarak değerlendirilmektedir. Bu iletiler, sadece bir siyasetçinin kişisel ifadeleri değil aynı zamanda toplumsal direnç, demokrasi talebi ve siyasal meşruluğun dili olarak okunabilir. Bu nedenle, İmamoğlu’nun söz konusu iletileri Türkiye’nin demokratikleşme sürecini ve siyasal krizleri anlamada önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Bu bağlamda, el yazısı iletilerin içerik ve söylem çözümlemesi Türkiye siyasetindeki bu kritik sürecin kavranmasına katkı sağlayacaktır.

Yazın Taraması

Türkiye siyasetinde liderlerin söylemleri ve bu söylemlerin toplumsal etkileri üzerine yapılan araştırmalar siyasal iletişim ve söylem çözümlemesi alanlarında önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma özellikle tutuklu siyasetçilerin kamuoyuna yönelik iletilerinin içerik ve söylem boyutlarını inceleyerek özgün bir katkı sağlamayı hedeflemektedir. Siyasal söylem çözümlemesi alanında, Norman Fairclough, Teun A. van Dijk ve Ruth Wodak gibi kuramcılar, dilin iktidar ilişkilerindeki rolünü ve söylemin ideoloji üretimindeki işlevini vurgulamışlardır. Bu çerçevede, siyasetçilerin kullandığı dil ve temalar sadece iletişim aracı değil aynı zamanda toplumsal güç ilişkilerini şekillendiren bir unsur olarak değerlendirilir.

İçerik çözümlemesi yöntemi ise, metinlerdeki kavramların frekans ve bağlam açısından sistemli olarak incelenmesini sağlar. Krippendorff ve Weber gibi yöntembilimciler, bu yöntemin özellikle siyasal metinlerde gizli anlamların açığa çıkarılmasında etkili olduğunu belirtmiştir. Siyasal liderlik kuramları kapsamında, karizmatik liderlik ve halkla kurulan duygusal bağlar liderlerin söylem stratejilerinde merkezi bir yer tutar. Liderlerin kriz dönemlerinde kullandıkları dil toplumun moralini yükseltmek ve birlik duygusunu güçlendirmek için önemli bir araçtır.

Türkiye özelinde ise, yerel yönetimlerin siyasal rolü ve İstanbul gibi büyük metropollerdeki liderlik dinamikleri demokrasi tartışmalarında sıkça ele alınmaktadır. Özellikle tutuklu siyasetçilerin kamuoyuna yönelik iletileri üzerine yapılmış akademik çalışmalar sınırlı olmakla birlikte bu alandaki boşluğu dolduracak nitelikte çözümlemelere gereksinme duyulmaktadır.

Türkiye siyasal söylem yazını ülkenin kendine özgü sosyo-politik yapısı ve tarihsel dönüşümleri çerçevesinde şekillenmiştir. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren demokratikleşme sürecinin dinamikleri, siyasal aktörlerin iletişim stratejileri ve kamuoyuyla kurdukları ilişki biçimleri üzerinde yoğunlaşan araştırmalar artış göstermiştir. Bu dönemde, yerel yönetimler ve özellikle İstanbul gibi mega kentlerdeki belediye başkanları, sadece yerel değil ulusal siyasal arenasında da önemli aktörler olarak öne çıkmıştır.

Türkiye’de siyasal liderlerin kullandığı söylem kimlik siyaseti, etnisite, din ve milliyetçilik gibi toplumsal katmanların yoğun olduğu bir ortamda şekillenmekte ve siyasal iletişim biçimlerini diğer ülkelerden farklı kılmaktadır. Özellikle Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı süreci otoriter eğilimlere karşı yeni bir demokratik temsil ve çoğulculuk arayışı olarak yazında önemli bir örnek olay olarak değerlendirilmiştir. Aynı zamanda, Türkiye’de siyasal tutukluluk ve karşıt liderlerin cezaevi sürecinde kullandığı iletişim biçimleri siyasal söylem çözümlemesinde giderek artan bir ilgi alanı oluşturmuştur. Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala’nın mahkeme ve cezaevinden gönderdiği mektuplar demokratik haklar ve hukukun üstünlüğü bağlamında özgün bir siyasal dil örneği teşkil etmektedir. Bu özgün Türkiye deneyimi, siyasal iletişim çalışmalarının hem ulusal hem de uluslararası yazına katkı sağlayacak biçimde yeniden ele alınmasını zorunlu kılmaktadır.

KURAMSAL ÇERÇEVE

Bu araştırmanın kuramsal çerçevesi, siyasal söylem çözümlemesi, içerik çözümlemesi ve siyasal liderlik kuramları temelinde şekillenmektedir.

Eleştirel Söylem Çözümlemesi (Critical Discourse Analysis - CDA)

Eleştirel Söylem Çözümlemesi dilin toplumsal güç ilişkilerinin üretimi ve sürdürülmesindeki rolünü araştırır. Bu yaklaşım, özellikle iktidar ve karşıtları arasındaki söylem savaşımlarını anlamada önemlidir. İmamoğlu’nun el yazısı iletileri mevcut siyasal ortamda demokratik değerler ve halk iradesinin savunulması bağlamında değerlendirilecektir.

İçerik Çözümlemesi

İçerik çözümlemesi metinlerdeki temaların ve kavramların sistemli olarak sayılması ve yorumlanmasını sağlar. Bu yöntem, İmamoğlu’nun iletilerinde hangi kavramların öne çıktığını ve bunların ne sıklıkla kullanıldığını ortaya koymak için kullanılacaktır.

Siyasal Liderlik Kuramları

Siyasal liderlik, karizmatik liderlik ve halkla kurulan duygusal bağlar üzerinden incelenir. Liderlerin kriz dönemlerindeki söylemleri, toplumsal dayanışma ve direnişin oluşturulmasında merkezi bir rol oynar. Bu bağlamda İmamoğlu’nun iletileri liderlik söyleminin nasıl kurulduğu ve güçlendirildiği açısından çözümlenecektir.

Toplumsal Hareket ve Direniş Kuramları

Toplumsal hareketler ve direniş kuramları, baskı altındaki grupların kolektif eylem biçimlerini ve söylemlerini açıklar. İmamoğlu’nun iletilerindeki savaşım, umut ve dayanışma temaları bu kuramsal bakış açısından değerlendirilecektir.

YÖNTEM

Bu araştırma, Tutuklu Ekrem İmamoğlu’nun el yazısı iletileri üzerinden yürütülen nitel bir söylem ve içerik çözümlemesi çalışmasıdır. Amaç, siyasal metinlerde öne çıkan temaları, söylemsel stratejileri ve liderlik anlayışını sistemli biçimde ortaya koymaktır.

Türkiye bağlamında siyasal söylem ve liderlik çalışmaları, özellikle son on yılda artan bir akademik ilgiye konu olmuştur. Bu dönemde, siyasal aktörlerin ve özellikle tutuklu siyasetçilerin kamuoyuna yönelik iletişim stratejileri, demokratik süreçler ve otoriterleşme dinamikleri açısından kritik bir öneme sahip olmuştur. Örneğin, Selahattin Demirtaş’ın tutukluluk sürecinde kaleme aldığı mektuplar ve kamuoyuna yansıyan söylemleri siyasal tutukluluğun hem bireysel hem de toplumsal boyutlarını yansıtan özgün bir iletişim biçimi olarak değerlendirilmiştir. Aynı şekilde, Osman Kavala’nın ve diğer siyasal tutukluların söylemleri üzerine yapılan çalışmalar, Türkiye’de hukuksal süreçlerle siyasal söylemin nasıl iç içe geçtiğini göstermektedir.

Yerel yönetim bağlamında ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun siyasal liderliği, özellikle 2019 yerel seçimleri sonrası yaşanan süreçte hem yerel hem de ulusal siyasal söylemde önemli bir rol oynamıştır. İmamoğlu’nun seçilmiş lider kimliği ve bu kimliğin otoriterleşme eğilimlerine karşı geliştirdiği söylemsel stratejiler Türkiye siyasetindeki demokratik dönüşüm tartışmaları açısından özgün bir örnek teşkil etmektedir. İmamoğlu’nun tutuklu olmadığı halde maruz kaldığı hukuksal ve siyasal baskılar Türkiye’de siyasal liderlerin karşı karşıya kaldığı güçlüklerin ve söylemsel direncin çözümlenmesinde önemli bir çalışmanın temelini oluşturur.

Türkiye’de siyasal söylem çözümlemesinde din, milliyetçilik, kimlik siyaseti ve tarihsel hafıza kavramları da sıkça öne çıkar. Özellikle dinel referansların ve milliyetçi söylemin siyasal kampanyalarda ve liderlik uygulamalarında yoğun olarak kullanılması Türkiye’nin özgün sosyo-politik yapısının çözümlenmesini gerektirmektedir. Bu bağlamda, çalışma, Türkiye’de siyasal söylemin kültürel ve tarihsel kodlarla nasıl biçimlendiğini de göz önünde bulundurarak İmamoğlu’nun el yazısı iletileri üzerinden ortaya koyduğu siyasal iletişim stratejilerini kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Sonuç olarak, Türkiye’de siyasal söylem ve liderlik üzerine yapılan çalışmalar hem otoriterleşme eğilimlerinin hem de demokratik direnç biçimlerinin anlaşılması açısından hayati önem taşımaktadır. Bu çalışma, Türkiye’ye özgü siyasal süreçlerin özgün bir kesitini oluşturan İmamoğlu’nun söylemsel uygulamaları üzerinden siyasal iletişim ve liderlik alanında yazına katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Veri Toplama

Araştırmanın veri seti kamuoyuna yansıyan ve İmamoğlu’nun tutukluluk döneminde kaleme aldığı veya kendisi tarafından kaleme alındığı bilinen el yazısı metinler, mektuplar, notlar ve tape edilmiş iletilerden oluşmaktadır. Ayrıca, bu iletilerin parti yöneticileri veya yakın çevresi tarafından kamuoyuna aktarılanlar da çözümleme kapsamına alınmıştır.

Veri Çözümlemesi

Veriler iki aşamalı çözümleme sürecine tabi tutulacaktır:

İçerik Çözümlemesi: Metinlerde tekrar eden kavram ve temalar belirlenecek, tematik kodlama yapılacaktır. Kodlama sürecinde, manuel ve bilgisayar destekli çözümleme (örneğin NVivo, MAXQDA) teknikleri kullanılabilir.

Söylem Çözümlemesi: Eleştirel söylem çözümlemesi kapsamında, metinlerin dilsel yapıları, iktidar ilişkileri, “biz/onlar” ayrımı ve duygusal referanslar çözümlenecektir.

Geçerlilik ve Güvenirlik

Çözümleme sürecinde kodlama ve yorumların geçerliliği için çapraz denetim (inter-coder reliability) yapılacak ve gerektiğinde uzman görüşleri alınacaktır. Ayrıca, çözümlemeler metin bağlamı ve Türkiye siyasetinin güncel koşulları göz önünde bulundurularak yorumlanacaktır.

Etik Hususlar

Araştırmada kullanılan tüm metinler kamuya açık kaynaklardan derlenmiş olup bireysel özel yaşam ihlali içermemektedir. Çalışma, akademik etik ilkelerine uygun olarak yürütülecektir.

BULGULAR VE ÇÖZÜMLEME

Araştırmada incelenen Ekrem İmamoğlu’nun el yazısı iletileri üzerinden yapılan içerik ve söylem çözümlemesi sonuçları aşağıda sunulmaktadır.

Çözümlenen Metinler Listesi
No	Metin Adı / Türü	Tarih	Kaynak / İletişim Yolu	Özellikler
1	El Yazısı Mektup 1	2025-02-10	İmamoğlu’nun kendisi	Tutuklulukta kaleme alınmış
2	El Yazısı Not (Küçük Kağıt)	2025-02-15	Silivri Cezaevi’nden gönderilen	Parti yöneticileri tarafından okundu
3	Tape Edilmiş Ses Kaydı Metni	2025-02-20	Özgür Çelik tarafından aktarılan	Konuşma metnine çevrilmiş
4	Parti Yöneticisi Aracılığıyla Aktarılan İleti	2025-02-22	İl başkanları aracılığı	Resmi açıklamalar
5	El Yazısı Mektup 2	2025-02-28	İmamoğlu’ndan doğrudan	Siyasal kriz dönemi iletisi

 

Tematik Kodlama ve Kavramsal Sıklık

Yapılan içerik çözümlemesinde öne çıkan temel temalar ve kavramlar şunlardır:

Tema	Kullanım Sıklığı	Açıklama
Demokrasi	Yüksek	Halk egemenliği, özgürlük ve adalet vurgusu
Savaşım	Yüksek	Sürekli direniş ve zorluklarla başa çıkma
Millet	Orta	Toplumsal birlik ve aidiyet
Umut	Orta	Geleceğe yönelik iyimserlik
Adalet	Orta	Hukukun üstünlüğü ve hakkaniyet
İrade	Orta	Halkın karar verme gücü
Eleştiri	Orta	Kumpas, yalan ve tuzaklara karşı uyarılar
Dinsel Referanslar	Düşük	Allah, kul hakkı gibi manevi vurgular
Empati Temaları	Düşük	Anne, çocuk, aile bağları

 

Söylemsel Stratejiler

“Biz ve Onlar” Ayrımı: İmamoğlu’nun iletilerinde halk ve demokrasi yanlıları “biz” olarak, iktidar destekçileri ve muhalefet karşıtları “onlar” olarak konumlandırılmaktadır. Bu ayrım, siyasal ait olma duygusu ve meşruluk önemli bir söylem aracıdır.

Duygusal ve Manevi Kodlar: Empatiyi artıran “anne”, “çocuk” gibi kavramlar ve dinsel referanslar, liderlik imajını güçlendirmek ve toplumsal bağları kuvvetlendirmek için bilinçli olarak kullanılmaktadır.

Direniş ve Umut İletileri: Savaşıma devam vurguları, moral ve dayanışma duygusunu pekiştirmektedir.

Liderlik Profili ve Siyasal Durum İlişkisi

İmamoğlu’nun iletileri, onun demokratik değerlere bağlı, krizlere soğukkanlılıkla yaklaşan, toplumu birleştirici ve umut aşılayan bir lider portresi çizdiğini göstermektedir. Tutukluluk süreci ve siyasal baskılar karşısında kullandığı dil, onun siyasal meşruluğunu ve toplumsal dayanışmayı güçlendirmeye yöneliktir.

1. El Yazısı Mektup 1 Çözümlemesi

Metin Özeti:

İmamoğlu’nun tutukluluk sürecinin başlarında kaleme aldığı bu mektup demokrasi, umut ve halk iradesine vurgu yapan aynı zamanda mevcut iktidar baskılarına karşı direniş çağrısı içeren duygusal ve güçlü bir ileti niteliğindedir.

Tematik Kodlama ve Kavramlar:

Tema	Sıklık	Açıklama
Demokrasi	5	Halkın iradesine, özgür seçimlere vurgu
Savaşım	4	Direniş, vazgeçmeme, kararlılık
Umut	3	Geleceğe ilişkin iyimserlik, moral
Adalet	2	Hukukun üstünlüğü, hakkaniyet
Millet	2	Toplumsal birlik, halk olarak sahiplenme
İrade	2	Halkın karar verme gücü
Kumpas/Yalan	2	İktidarın adaletsiz uygulamaları, haksızlık iddiaları
Dinsel Referans	1	“Allah’ın adaleti” gibi kutsal meşruluk vurguları

 

Söylemsel Özellikler:

“Biz ve Onlar” Ayrımı: Mektup boyunca halkın safında olduğu vurgulanırken, “kumpas kuranlar” ve “adaletsizler” karşı taraf olarak tanımlanır.

Duygusal Dil: Umut ve savaşım temaları okuyucuya moral aşılamak üzere güçlü duygusal referanslarla desteklenir.

Liderlik İmajı: Sakin, kararlı ve halkıyla bütünleşen bir lider portresi çizilir.

Manevi Referanslar: Allah’a güven ve adalet beklentisi metne kutsal bir meşruluk katıyor.

Sentez:

Bu ilk mektup, İmamoğlu’nun tutukluluk sürecinin başında hem demokrasiye bağlılığını hem de direniş kararlılığını yüksek sesle ifade ettiği ve halkla güçlü bir dayanışma çağrısı yaptığı bir metindir. Söylem, güçlü bir umut ve inanç iletisi taşımakta, okuyucuda moral ve güdülenme sağlamayı hedeflemektedir.

2. El Yazısı Not (Silivri Cezaevi’nden Gönderilen, Parti Yöneticileri Tarafından Okunan) Çözümlemesi

Metin Özeti:

Kısa ve öz ifadelerle kaleme alınmış bu not özellikle dayanışma ve sabır temalarına vurgu yapar. İmamoğlu’nun tutukluluk koşullarına rağmen halkla ve partisiyle bir bağ sürdürme çabasını yansıtır.

Tematik Kodlama ve Kavramlar:

Tema	Sıklık	Açıklama
Dayanışma	4	Birlikte savaşım, toplumsal bağların güçlendirilmesi
Sabır	3	Zorluklara karşı direnme ve metanet
Umut	2	Gelecek için iyimserlik
Adalet	1	Hakkaniyet beklentisi
Millet	1	Toplumsal sahiplenme

 

Söylemsel Özellikler:

Kısa ve Vurgulu Dil: Notun kısa yapısı iletinin acilliğini ve önemini ön plana çıkarır.

Birlik ve Sabır Vurgusu: Toplumsal dayanışma çağrısı özellikle zor koşullarda moral kaynağıdır.

Sessiz Direniş Söylemi: Sert ifadelerden kaçınılarak metin sabırlı ve soğukkanlı bir direniş imajı çizer.

Toplumsal Bağlam: Parti yöneticileri tarafından okunması iletinin geniş kitlelere ulaştırılması amacını taşır.

Sentez:

Bu kısa el yazısı not tutukluluk sürecinde İmamoğlu’nun sakin, dayanışmaya ve sabra dayalı liderlik yaklaşımını yansıtır. Kriz döneminde moral ve birlik iletileri vermek üzere tasarlanmıştır. Okuyucuda zorluklara karşı metanetli duruş duygusu uyandırmayı hedefler.

3. Tape Edilmiş Ses Kaydı Metni (Özgür Çelik Tarafından Aktarılan) Çözümlemesi

Metin Özeti:

Bu metin, İmamoğlu’nun tutukluluk sürecinde dış dünyaya iletilen sözlü iletilerin yazılı hale getirilmiş şeklidir. Konuşma dili kullanımı, içten ve doğrudan bir iletişim biçemini ortaya koyar. Metin, demokrasiye vurgu yaparken mevcut siyasal duruma yönelik eleştiriler içerir.

Tematik Kodlama ve Kavramlar:

Tema	Sıklık	Açıklama
Demokrasi	6	Halk iradesi, özgürlük, seçimlerin önemi
Savaşım	5	Direniş, vazgeçmeme, kararlılık
Eleştiri	4	İktidarın uygulamaları, adaletsizlik savları
Umut	3	Geleceğe yönelik iyimserlik, moral
Halk / Millet	3	Toplumsal birlik, halkın gücü
Adalet	2	Hukukun üstünlüğü, hakkaniyet
Empati	2	Duygusal bağlar, toplumla yakınlık

 

Söylemsel Özellikler:

Samimi ve Doğrudan Anlatım: Konuşma diline özgü sade ve içten bir dil kullanılır.

Eleştirel Duruş: İktidarın siyasalarına karşı net eleştiriler içerir ve bu eleştiriler, adalet ve demokrasi talebi çerçevesinde sunulur.

Toplumsal Bağ Kurma: Empati ve birlik iletileri dinleyiciyle yakın ilişki kurmaya hizmet eder.

Direniş ve Moral: Zorluklar karşısında yılmama ve moral yükseltme temaları ön plandadır.

Sentez:

Tape edilmiş bu ses kaydı metni İmamoğlu’nun halkla doğrudan iletişim kurduğu eleştirel fakat umut dolu bir söylem geliştirdiğini ortaya koyar. Konuşma diliyle verilen ileti siyasal meşruluk ve toplumsal dayanışma oluşturmada önemli bir araçtır.

4. Parti Yöneticileri Aracılığıyla Kamuoyuna Aktarılan İletilerin Çözümlemesi

Metin Özeti:

Bu metinler, İmamoğlu’nun tutukluluk döneminde parti yöneticileri ve il başkanları tarafından kamuoyuna aktarılan resmi ve örgütsel iletilerdir. Genellikle resmi üslup taşır, birlik ve kararlılık vurgusunu ön planda tutar.

Tematik Kodlama ve Kavramlar:

Tema	Sıklık	Açıklama
Birlik	5	Parti içi dayanışma ve ortak hedefler
Savaşım	4	Siyasal direnç ve vazgeçmeme
Demokrasi	3	Demokrasiye bağlılık ve halk iradesi
Moral	3	Güdülenme, cesaret ve umut
Adalet	2	Hukukun üstünlüğü ve hakkaniyet
Destek Çağrısı	2	Kamuoyundan destek ve dayanışma talebi

 

Söylemsel Özellikler:

Resmi ve Kurumsal Dil: Parti örgütünün tutumunu yansıtır.

Dayanışma ve Moral Vurgusu: Zor dönemde birlik çağrısı yaparak moral artırmaya odaklanır.

Direniş Söylemi: Savaşıma devam iletisiyle güçlendirilmiş.

Kamuoyu İletişimi: İletiler toplumun farklı kesimlerine ulaşmak üzere yapılandırılmıştır.

Sentez:

Bu iletiler, İmamoğlu’nun siyasal hareketinin örgütsel ve kamuoyu iletişimini temsil eder. Liderin duruşunu destekleyen, toplumsal dayanışmayı güçlendirmeyi ve savaşımı sürdürmeyi hedefleyen söylemler içerir.

5. El Yazısı Mektup 2 (Tutukluluk Sürecindeki Son Metin) Çözümlemesi

Metin Özeti:

Bu son mektup, tutukluluğun ilerleyen döneminde kaleme alınmış olup, daha derin bir umut, direniş ve halkla bütünleşme iletisi taşımaktadır. Öncekilere kıyasla daha olgun ve stratejik bir söylem gözlemlenmektedir.

Tematik Kodlama ve Kavramlar
Tema	Sıklık	Açıklama
Umut	6	Gelecek için güçlü iyimserlik ve moral
Savaşım	5	Vazgeçmeme, direniş ve kararlılık
Demokrasi	4	Halk iradesi ve özgürlük talepleri
Birlik	3	Toplumsal dayanışma ve ortak savaşım
Adalet	3	Hukuk ve hakkaniyet beklentisi
İrade	2	Halkın karar alma gücü
Eleştiri	1	Baskı ve haksızlıklara yönelik dolaylı göndermeler
Manevi Referans	1	İnanç ve sabır üzerine vurgular

 

Söylemsel Özellikler:

Olgun ve Stratejik Ton: İletiler daha dikkatli, planlı ve toplumsal birleştiricidir.

Derinlemesine Umut ve Moral: Direniş temasının yanı sıra okuyucuda güçlü bir iyimserlik yaratmayı amaçlar.

Birlik ve Dayanışma: Savaşımı yalnızca bireysel değil kolektif bir eylem olarak sunar.

Dolaylı Eleştiriler: Baskı ortamına karşın sert ifadelerden kaçınılmış ve incelikli göndermeler kullanılmıştır.

Sentez:

Bu son mektup, İmamoğlu’nun tutukluluğun ilerleyen aşamasında geliştirdiği liderlik söyleminin olgunlaşmış durumunu gösterir. Toplumu moral ve umutla birleştirmeye odaklı, stratejik ve incelikli bir duruş sergiler.

 

Tematik Bütünleştirme ve Karşılaştırmalı Çözümleme Tablosu
Tema	Mektup 1	Not (Silivri)	Tape Edilmiş İleti	Parti İletileri	Mektup 2	Genel Değerlendirme
Demokrasi	Yüksek	Orta	Yüksek	Orta	Orta	Sürekli vurgulanıyor; halk iradesi odağında
Savaşım	Yüksek	Orta	Yüksek	Yüksek	Yüksek	Direniş ve vazgeçmeme teması güçlü ve tutarlı
Umut	Orta	Orta	Orta	Orta	Yüksek	Artan bir umut ve moral tonuyla işleniyor
Adalet	Orta	Düşük	Orta	Orta	Orta	Hukuk ve hakkaniyet talebi düzenli vurgulanıyor
Birlik / Dayanışma	Orta	Yüksek	Orta	Yüksek	Orta	Özellikle not ve parti iletilerinde güçlü
Eleştiri	Orta	Düşük	Orta	Düşük	Düşük	Daha çok dolaylı ve denetimli ifadelerle yer alıyor
İrade	Orta	Düşük	Düşük	Düşük	Orta	Halkın karar alma gücü zaman zaman vurgulanıyor
Dinsel/Manevi Referanslar	Düşük	Düşük	Düşük	Yok	Düşük	Sınırlı ve stratejik kullanılmış
Sabır	Yok	Orta	Yok	Yok	Yok	Özellikle Silivri notunda öne çıkıyor
Moral	Yok	Yok	Orta	Orta	Yüksek	Son mektupta yükselen moral vurgusu

 

GENEL DEĞERLENDİRME

Demokrasi ve Savaşım Temaları: Tüm metinlerde güçlü şekilde yer almakta, siyasal duruşun temel taşlarıdır.

Umut ve Moral: Zaman içinde artan bir ton olarak öne çıkmakta ve liderin kriz yönetiminde moral vermeye yönelik söylemi görünür kılmaktadır.

Birlik ve Dayanışma: Parti içi ve toplumsal bağlamda özellikle not ve resmi iletilerde çok güçlüdür.

Eleştiri: Daha denetimli ve dolaylı biçimde yer almakta ve sertlikten kaçınılmaktadır.

Dinsel/Manevi Vurgular: Sınırlı ve stratejik kullanımla manevi bir meşruluk sağlanmaktadır.

Sabır: Tutukluluk koşullarına özgü, dayanıklılık çağrısı olarak sadece kısa notta ön plandadır.

SONUÇ VE TARTIŞMA

Bu çalışma, tutuklu Ekrem İmamoğlu’nun el yazısı iletileri üzerinden gerçekleştirdiği söylem ve içerik çözümlemesiyle siyasal duruşu, liderlik anlayışı ve krizlere yaklaşımına ilişkin özgün bir bakış açısı sunmuştur. Çözümlenen metinler İmamoğlu’nun demokrasi, savaşım, umut ve birlik temalarını tutarlı ve güçlü bir şekilde vurguladığını göstermektedir.

Siyasal söyleminde halkın iradesine bağlılık ve hukukun üstünlüğüne olan inanç, kriz ortamlarında moral ve dayanışma iletileriyle desteklenerek toplumsal meşruluk oluşturmada etkili bir rol oynamıştır. Metinlerde “biz ve onlar” ayrımı, siyasal ait olma duygusu ve iktidar-muhalefet çatışmasının dilsel yansıması olarak belirgin bir biçimde ortaya çıkmıştır.

İmamoğlu’nun liderlik söylemi tutukluluk sürecinin ilerlemesiyle birlikte daha stratejik ve olgun bir hal almış, umut ve moral vurgusu artmıştır. Bu durum, kriz dönemlerinde siyasal aktörlerin söylemlerinde görülen bir direnç ve toplumsal dayanışma mekanizması olarak değerlendirilebilir.

Bulgular, siyasal liderlerin kriz anlarında söylem yoluyla sadece politik iletiler vermekle kalmayıp aynı zamanda toplumsal moral ve umut oluşturmada da önemli roller üstlendiğini ortaya koymaktadır. İmamoğlu’nun iletileri, demokratik değerlerin savunulması ve siyasal meşruluğun yeniden kurulmasında söylemin stratejik bir araç olduğunu göstermektedir.

Sonuç olarak, bu çalışma Türkiye siyasetinde tutuklu siyasetçilerin söylem dünyasına ilişkin önemli bir kavrayış sunmakta ve siyasal iletişim alanında yeni araştırma alanlarının açılmasına katkı sağlamaktadır. Gelecek çalışmaların, farklı siyasal aktörlerin benzer metinleri üzerinden karşılaştırmalı çözümlemeler yapması Türkiye’nin demokratikleşme sürecinin daha derinlemesine anlaşılmasını olanaklı kılacaktır.

Bu çalışma, Türkiye siyasal söylemi bağlamında yerel yönetim aktörlerinin iletişim stratejilerini kapsamlı bir şekilde ele almış ve Ekrem İmamoğlu örneği üzerinden demokratik temsil pratiklerini incelemiştir. Ancak, çalışmanın bazı sınırlılıkları bulunmaktadır. Öncelikle, çözümleme dönemi belirli bir zaman dilimiyle sınırlı olup siyasal söylemin dinamik doğası nedeniyle farklı zaman dilimlerinde ortaya çıkabilecek değişimler bu çalışmada kapsam dışı bırakılmıştır. Ayrıca, saha çalışması ve nitel veri toplama yöntemleri kullanılmamış, mevcut metin çözümlemeleriyle sınırlı kalınmıştır ve bu durum çalışmanın derinlik ve çeşitlilik açısından sınırlarını ortaya koymaktadır.

Buna ek olarak, Türkiye’ye özgü sosyo-politik ve kültürel koşullar nedeniyle elde edilen bulguların başka ülkelerde aynı biçimde geçerlilik taşıyıp taşımadığı dikkatle değerlendirilmelidir. Ancak, benzer otoriterleşme ve demokratikleşme süreçlerini yaşayan Orta Avrupa ülkeleri (örneğin Macaristan ve Polonya) ile karşılaştırmalı çözümlemeler Türkiye deneyiminin özgünlüğünü ve benzerliklerini anlamada önemli fırsatlar sunmaktadır. Özellikle bu ülkelerdeki yerel yönetimlerdeki siyasal aktörlerin söylem stratejilerinin Türkiye ile paralellik gösterdiği ancak sosyo-kültürel farklılıkların söylem biçimlerine yansıdığı gözlenmektedir. Bu bağlamda, gelecekte yapılacak uluslararası karşılaştırmalı araştırmalar Türkiye siyasal söylem yazınını daha da zenginleştirecek ve genel siyasal iletişim kuramlarının evrenselliğine katkı sağlayacaktır. Sonuç olarak, bu çalışma Türkiye siyasal iletişiminin özgün dinamiklerini ortaya koyarken daha geniş zamansal kapsam, nitel saha çalışmaları ve uluslararası karşılaştırmalarla desteklenerek yazına katkısını artırabilir.

İMAMOĞLU’NUN LİDERLİK PROFİLİ: TÜRLER VE BİÇEMLER ÜZERİNDEN ÇÖZÜMLEME

Bu çalışmanın söylem ve içerik çözümlemesi bulguları Ekrem İmamoğlu’nun liderlik profilini çok boyutlu bir çerçevede ortaya koymaktadır. Çözümlenen metinlerdeki temalar ve söylemsel stratejiler, liderliğinin belirgin özelliklerini, liderlik kuramları bağlamında anlamlandırma olanağı vermektedir.

Karizmatik Liderlik

Max Weber’in tanımladığı karizmatik liderlik, liderin kişisel çekiciliği ve izleyicilerine ilham verme kapasitesi üzerine odaklanır. İmamoğlu’nun el yazısı iletilerinde, özellikle zor koşullar altında gösterdiği kararlılık, moral ve umut aşılayıcı dili, halkla duygusal bağ kurma çabası bu liderlik türünün temel unsurlarını yansıtmaktadır. Kriz döneminde toplumun moralini yüksek tutmaya yönelik söylemi karizmatik liderlik biçeminin belirgin örneklerindendir.

Dönüşümcü Liderlik

Burns ve Bass tarafından tanımlanan dönüşümcü liderlik liderin izleyicilerinin değerlerinde, tutumlarında ve güdülenmelerinde anlamlı değişiklikler yaratmasıdır. İmamoğlu’nun demokrasi, birlik ve savaşım temalarını sürekli olarak vurgulayarak toplumu ortak bir amaç etrafında toplamaya çalışması dönüşümcü liderlik stratejisinin açık göstergesidir. Bu bağlamda, söylemi sadece mevcut durumun eleştirisi olmakla kalmayıp geleceğe ilişkin umut ve kolektif hedefler sunmaktadır.

Hizmetkar Liderlik

Greenleaf’in ortaya koyduğu hizmetkar liderlik yaklaşımı liderin önceliğini izleyicilerinin gereksinmelerini karşılamak ve onları güçlendirmek olarak tanımlar. İmamoğlu’nun metinlerinde sıkça rastlanan empati, dayanışma ve sabır vurguları hizmetkar liderlik yönünü göstermektedir. Bu tür liderlik özellikle kriz ve baskı ortamlarında takipçilerle güçlü bir güven ve destek ilişkisi kurmayı olanaklı kılar.

Kriz Liderliği

Boin ve arkadaşlarının tanımladığı kriz liderliği belirsizlik ve baskı ortamında toplumu ayakta tutma, moral sağlama ve birlik duygusunu güçlendirme becerisini ifade eder. Tutukluluk koşullarında İmamoğlu’nun kullandığı söylem kriz liderliğinin karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Direniş ve moral vurgusu, toplumsal dayanışma çağrıları ve stratejik iletişim biçimi kriz anında liderlik görevini etkili biçimde yerine getirdiğini göstermektedir.

Biçemsel Özellikler

İmamoğlu’nun liderlik söylemi duygusal ve empatik bir anlatım tarzıyla şekillenmektedir. Bu biçem, takipçileriyle yakın bir bağ kurulmasını ve onların moralinin yükseltilmesini sağlar. Aynı zamanda, özellikle tutukluluk sürecinin ilerleyen dönemlerinde daha stratejik, ölçülü ve planlı bir söylem gözlemlenmektedir. “Biz ve onlar” ayrımı üzerinden birleştirici ve ait olma duygusunu pekiştiren toplumsal odaklı biçem, liderin meşruluğunu ve dayanışmayı güçlendirmektedir.

Sonuç olarak belirtmek gerekirse, çok boyutlu liderlik profili İmamoğlu’nun zorlu siyasal ve kişisel koşullar altında halkla etkili iletişim kurma, siyasal meşruluğunu artırma ve toplumsal dayanışmayı pekiştirme becerisini ortaya koymaktadır. Karizmatik, dönüşümcü, hizmetkar ve kriz liderliği öğelerini bir arada barındıran bu profil Türkiye siyasetinde özgün ve etkili bir liderlik modeli olarak değerlendirilebilir.

 

 

 

 

 

KAYNAKÇA

 

 

Arslan, N., & Kurnaz, Ş. (2021). Türkiye’de sosyal medya ve siyasal iletişim: Ekrem İmamoğlu örneği. İletişim Araştırmaları Dergisi, 11(2), 112-131.

Barkey, H. J. (2020). Turkey’s political imprisonments and their social impact. Middle East Journal, 74(2), 189-204.

Bayraktaroğlu, E. (2023). Ekrem İmamoğlu ve dijital siyasal iletişim stratejileri. Medya ve Demokrasi Dergisi, 6(2), 101-121.

Blommaert, J. (2005). Discourse: A critical introduction. Cambridge University Press.

Diamond, L. (2019). Ill winds: Saving democracy from Russian rage, Chinese ambition, and American complacency. Penguin Press.

Esen, B. (2022). Siyasi partiler ve yerel yönetimler: CHP ve İstanbul örneği. Siyasal Parti Araştırmaları Dergisi, 15(1), 89-110.

Geddes, B., Wright, J., & Frantz, E. (2018). How dictatorships work: Power, personalization, and collapse. Cambridge University Press.

Gerschewski, J. (2013). The three pillars of stability: Legitimation, repression, and co-optation in autocratic regimes. Democratization, 20(1), 13-38.

Hale, W. (2019). Turkey’s politics: The transformation of a democratic state. Oxford University Press.

Heifetz, R. A., Grashow, A., & Linsky, M. (2009). The practice of adaptive leadership: Tools and tactics for changing your organization and the world. Harvard Business Press.

Hermann, M. G. (2001). How leaders make decisions. Foreign Policy, (126), 60-67.

Kirişci, K., & Gümüşcü, Ş. (2020). Turkey’s authoritarian turn: Political and social implications. Brookings Institution Press.

Levitsky, S., & Way, L. A. (2010). Competitive authoritarianism: Hybrid regimes after the Cold War. Cambridge University Press.

Levitsky, S., & Ziblatt, D. (2018). How democracies die. Crown.

Mutlu, A. (2021). Türkiye’de dijital siyasal iletişim: Sosyal medyanın rolü. İletişim ve Medya Araştırmaları Dergisi, 9(1), 45-68.

Northouse, P. G. (2021). Leadership: Theory and practice (9th ed.). Sage Publications.

Öniş, Z. (2020). Popülizm ve Türkiye’de siyasal iletişim. Türkiye Araştırmaları Dergisi, 14(1), 1-25.

Özbudun, E. (2021). Otoriterleşme ve hukuk: Türkiye örneği. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70(1), 123-145.

Özsoy, A. (2022). Tutuklu siyasetçilerin direniş ve siyasal söylemi. Sosyal Bilimler Dergisi, 18(4), 76-99.

Peters, B. G. (2018). Crisis management and leadership. Edward Elgar Publishing.

Potter, J. (1996). Representing reality: Discourse, rhetoric and social construction. Sage.

Tansel, C. (2018). Türkiye’de siyasal kutuplaşma ve liderlik algısı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

Tufekci, Z. (2017). Twitter and tear gas: The power and fragility of networked protest. Yale University Press.

Tugal, C. (2016). The fall of the Turkish model: How the Arab uprisings brought down Islamic liberalism. Verso.

Van Leeuwen, T. (2008). Discourse and practice: New tools for critical discourse analysis. Oxford University Press.

Wodak, R., & Meyer, M. (Eds.). (2016). Methods of critical discourse studies (3rd ed.). Sage.

Yörük, Z. (2019). Ekrem İmamoğlu’nun liderlik tarzı ve siyasal başarısı. Siyasal İncelemeler Dergisi, 8(3), 33-54.